"Η συστηματική απαξίωση του ΕΚΑΒ θέτει σε κίνδυνο την υγεία των πολιτών."

Αθήνα, 12/2/2014

Προς τον κ. Υπουργό Υγείας

ΕΡΩΤΗΣΗ

Θέμα: Η συστηματική απαξίωση του ΕΚΑΒ θέτει σε κίνδυνο την υγεία των πολιτών.

            Σκοπός του Ε.Κ.Α.Β. είναι η παροχή υπηρεσιών Επείγουσας Προνοσοκομειακής Φροντίδας και Επείγουσας Ιατρικής για όλους τους κατοίκους της χώρας. Το ΕΚΑΒ είναι ο αποκλειστικός δημόσιος Φορέας Συντονισμού της παροχής άμεσης βοήθειας και επείγουσας ιατρικής φροντίδας στους πολίτες και της συνακόλουθης μεταφοράς των πολιτών αυτών σε μονάδες παροχής υπηρεσιών υγείας.  Ο δημόσιος χαρακτήρας του ΕΚΑΒ οφείλει να διασφαλίζει την πρόσβαση όλων των πολιτών, ανεξαρτήτως φυλής, κοινωνικής, οικονομικής ή ασφαλιστικής κατάστασης στις υπηρεσίες προνοσοκομειακής φροντίδας.

            Εδώ και τέσσερα χρόνια, η εφαρμογή των μνημονιακών πολιτικών έχει επιφέρει μία άνευ προηγουμένου επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου του πληθυσμού της χώρας. Άμεση συνέπεια αυτής της κατάστασης αποτελεί η επιβολή μιας πρωτοφανούς υγειονομικής φτώχειας του πληθυσμού. Σήμερα, ο ρόλος του ΕΚΑΒ, ως δημόσιος φορέας συντονισμού της παροχής άμεσης βοήθειας, είναι πιο κρίσιμος από ποτέ.

            Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, θεωρούμε αυτονόητη την ενίσχυση του ΕΚΑΒ ως αποκλειστικού και αυτοδύναμου Φορέα και συντονιστή στο χώρο της Προνοσοκομειακής Φροντίδας και της Επείγουσας Ιατρικής. Παρόλα αυτά, το τελευταίο διάστημα έχουν αρχίσει και διακινούνται κάποια σενάρια περί απορρόφησης των Υπηρεσιών του ΕΚΑΒ από το Πυροσβεστικό Σώμα.

            Με την υπ. αρ. 57145/οικ.Φ.100.4 (ΑΔΑ: ΒΛ12Ι-397) απόφαση του αρχηγού του Πυροσβεστικού Σώματος συστήνεται επιτροπή με σκοπό τη “διερεύνηση των παρεχόμενων στο Π.Σ. δυνατοτήτων και η εκπόνηση σχετικής μελέτης αναφορικά με τη διακίνηση και διακομιδή με τα αναγκαία και κατάλληλα μέσα, σε Νοσοκομεία ή άλλες νοσηλευτικές μονάδες της Χώρας, εκτάκτων περιστατικών που χρήζουν άμεσης ιατρικής και νοσοκομειακής φροντίδας καθώς τυχόν παροχής επείγουσας προνοσοκομειακής νοσηλευτικής φροντίδας”. Η εξέλιξη αυτή φαίνεται να  επιβεβαιώνεται και από την ανακοίνωση της Ενωτικής Αγωνιστικής Κίνησης Πυροσβεστών (18/1/2014) που αναφέρει τα εξής: “... απαιτήθηκε από την παράταξή μας να καταγγελθεί και να ανακληθεί η νέα αντεργατική επιλογή ορισμένων Περιφερειακών και τοπικών πυροσβεστικών Διοικήσεων της χώρας, που εκδηλώθηκε με Διαταγές που υποχρεώνουν συναδέλφους σε παρακολούθηση σεμιναρίων πρώτων βοηθειών, που διεξάγονται σε υπηρεσίες των Δήμων, πέραν του κανονικού ωραρίου και σε βάρος του ελεύθερου χρόνου των  εργαζομένων. Η συγκεκριμένη επιλογή πιθανότατα σχετίζεται και με τη διενέργεια διεύρυνσης αρμοδιοτήτων του Π.Σ. από επιτροπή του Αρχηγείου, με ανάληψη καθηκόντων που υπάγονται αποκλειστικά στην αρμοδιότητα του Ε.Κ.Α.Β.” Η απόφαση αυτή έρχεται να πυροδοτήσει για ακόμα μια φορά σενάρια ενσωμάτωσης του ΕΚΑΒ στην Πυροσβεστική Υπηρεσία.

            Εν τω μεταξύ, στην Πρόσκληση για την Υποβολή Προσφορών παροχής υπηρεσιών για τη συγχρηματοδοτούμενη Πράξη “Παροχή υπηρεσιών συμβούλου στο Υπουργείο Υγείας στη διαδικασία αξιολόγησης του ΚΕΘΕΑ, του ΚΕΕΛΠΝΟ και του ΕΚΑΒ” (ΑΔΑ: ΒΛΓΦΘ-ΗΡ8), αναφέρεται ως βασικό αντικείμενο του έργου της αξιολόγησης του ΕΚΑΒ ο “καθορισμός πολιτικών, στόχων, αρμοδιοτήτων που θα πρέπει να διατηρηθούν, ή να καταργηθούν, ή να αποκεντρωθούν, ή να παρέχονται από τρίτους, ή των οποίων το πεδίο εφαρμογής χρήζει διεύρυνσης”. Βασικός στόχος των μελετών αξιολόγησης (που διεξάγονται από ιδιώτες) είναι η μείωση των δαπανών, που πάντα παρουσιάζονται υπό τον μανδύα της επίτευξης της μέγιστης αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας. Η συγκεκριμένη προκήρυξη για την αξιολόγηση του ΕΚΑΒ  φροντίζει να γίνει πιο σαφής, καθώς καλεί τον αξιολογητή να διερευνήσει “... αν η πολιτική/αρμοδιότητα μπορεί να ασκηθεί καλύτερα από τον ιδιωτικό τομέα, ρυθμιζόμενη και ελεγχόμενη από τις αρμόδιες κρατικές αρχές”.

            Οι εξελίξεις αυτές εντείνουν το κλίμα ανησυχίας των εργαζόμενων, αλλά και όλης της κοινωνίας σχετικά με το αν το ΕΚΑΒ θα παραμείνει αυτόνομο και δημόσιο. Είναι γνωστό σε όλους τους πολίτες πια ότι ο προσανατολισμός όλων των παρεμβάσεων του Υπουργείου Υγείας είναι προς την κατεύθυνση της συρρίκνωσης και του διαμελισμού των δημόσιων δομών υγείας και την παράδοσή τους σε μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα. Για αυτό, οι κινήσεις της κυβέρνησης προκαλούν εύλογη ανησυχία για την τύχη του ΕΚΑΒ. Είναι από καιρό γνωστές οι προσπάθειες μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων να δραστηριοποιηθούν στο πεδίο της επείγουσας προνοσοκομειακής φροντίδας. Οι ιδιωτικές εταιρίες εξοπλίζουν τους στόλους τους,  στοχεύοντας να υποκαταστήσουν το ΕΚΑΒ στις αρμοδιότητες που ασκεί αποκλειστικά. Η ανελαστική ζήτηση για τις υπηρεσίες αυτές καθιστούν τον χώρο της προνοσοκομειακής φροντίδας “φιλέτο” για το μεγάλο Κεφάλαιο. Το κέρδος από την ενδεχόμενη ιδιωτικοποίηση τμημάτων των παραπάνω λειτουργιών (π.χ. αεροδιακομιδές, πλωτές διακομιδές, δευτερογενείς μεταφορές) είναι εξασφαλισμένο. Η γενικότερη στόχευση της κυβερνητικής πολιτικής εξυπηρετεί τις βλέψεις των ιδιωτικών συμφερόντων.

            Κύριο μέλημα της κυβέρνησης θα όφειλε να είναι η ενίσχυση της επιχειρησιακής δυνατότητας του ΕΚΑΒ, προκειμένου να καλύπτονται επαρκώς οι ολοένα αυξανόμενες ανάγκες του πληθυσμού. Όμως, όπως όλες οι κυβερνήσεις των τελευταίων ετών, έτσι και η συγκυβέρνηση ΝΔ – ΠΑΣΟΚ, συστηματικά αποδυναμώνει και απαξιώνει τον κρίσιμο ρόλο του ΕΚΑΒ, προετοιμάζοντας το έδαφος για την παραχώρηση των υπηρεσιών του στα μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα. Είναι εκατοντάδες τα παροπλισμένα ασθενοφόρα ενός γερασμένου πια στόλου, όχι μόνο λόγω βλαβών, αλλά και λόγω υποστελέχωσης. Τα πληρώματα δεν επαρκούν για την κάλυψη των υγειονομικών αναγκών, κυρίως των μεγάλων αστικών κέντρων. Η τελευταία πρόσληψη διασώστη έγινε το 2010. Εν τω μεταξύ, έχουν παγώσει οι διαδικασίες των δύο διαγωνισμών για την προμήθεια 185 ασθενοφόρων, 37 κινητών μονάδων και 16 οχημάτων 4x4.

            Ο προϋπολογισμός του ΕΚΑΒ κάθε έτος είναι χαμηλότερος από το προηγούμενο. Τη στιγμή που οι κρατικοί πόροι δεν επαρκούν για την κάλυψη των πιο βασικών αναγκών της υπηρεσίας, ο Υπουργός Υγείας στις 31/1/2014, με την Υπουργική Απόφαση Β3α/Γ.Π.οικ.10171(ΑΔΑ: ΒΙΡΤΘ-Χ3Ψ), αυθαίρετα μειώνει κατά 500.000€ τον ΚΑΕ 2324 που αφορά την «Επιχορήγηση στο ΕΚΑΒ για δαπάνες διαμετακομιδής βαρέως ασθενών (ά.39 παρ. 2 ν.2733/1999)», προκειμένου να δοθεί στο ΚΕΕΛΠΝΟ το συνολικό ποσό των 3.000.000€, που προέκυψε από τις μειώσεις των φορέων που αναφέρονται στην απόφαση.

            Η εισήγηση της Διοίκησης του ΕΚΑΒ σχετικά με τον οργανισμό προκρίνει τη συρρίκνωση κατά 30% των οργανικών μονάδων και το κλείσιμο τριών παραρτημάτων, τη στιγμή που ολόκληροι νομοί δεν καλύπτονται από ασθενοφόρα. Θεωρούμε αδιανόητο να εξετάζεται το ενδεχόμενο συρρίκνωσης, όταν μόλις πριν λίγες ημέρες στη Σάμο έχασε τη ζωή της μια γυναίκα λόγω της παντελούς έλλειψης ασθενοφόρων και διασωστών στο νησί.

            Οι γενικόλογες δεσμεύσεις του Υπουργού Υγείας στην απάντησή του στην από 30/9/2013 Ερώτηση των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, προφανώς δεν έγιναν πράξη. Η αποστολή και η υπόσταση του ΕΚΑΒ κινδυνεύει όσο ποτέ άλλοτε, λόγω της εφαρμοζόμενης πολιτικής και των επιταγών της Τρόικας.

            Το ΕΚΑΒ ως αποκλειστικός πυλώνας της προνοσοκομειακής φροντίδας χρειάζεται άμεσα ενίσχυση. Απαιτείται ανασυγκρότηση της δομής του που θα αποτυπώνεται στο νέο οργανισμό, ο οποίος οφείλει να ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας για ποιοτικές υπηρεσίες υγείας και να μην εξυπηρετεί μικροπολιτικές σκοπιμότητες. Επείγει η αντικατάσταση και ενίσχυση του στόλου των ασθενοφόρων με άμεση παροχή σύγχρονων εργαλείων για την επιτέλεση του έργου του (Τηλεματική, GPS, κ.α). Χρειάζονται άμεσα πρόσληψεις μόνιμων διασωστών, από τη δεξαμενή των 2.500 και πλέον αποφοίτων του ΙΕΚ ΕΚΑΒ, καθώς και άλλων απαραίτητων ειδικοτήτων, για την ορθή και σύμφωνα με τις ανάγκες της κοινωνίας ανάπτυξη του ΕΚΑΒ πανελλαδικά. Πρέπει να διασφαλιστούν άμεσα τα εργασιακά δικαιώματα των εργαζομένων στο ΕΚΑΒ και να τους καταβληθούν τα οφειλούμενα χρήματα. Είναι απαραίτητος ο επανασχεδιασμός και η επένδυση στην εκπαίδευση των εργαζομένων. Τέλος, απαιτείται ουσιαστική χρηματοδότηση και αναβάθμιση του ρόλου του ΕΚΑΒ στην Δημόσια Υγεία.

Ερωτάται ο κ. Υπουργός:

1. Ποιες είναι οι προθέσεις του Υπουργείου Υγείας αναφορικά με το ΕΚΑΒ; Θα παραμείνει αυτόνομος και αυτοδιοίκητος οργανισμός, υπαγόμενος στο Υπουργείο Υγείας; Αληθεύουν οι πληροφορίες ότι η Κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο υπαγωγής του ΕΚΑΒ στην Πυροσβεστική Υπηρεσία;
2. Είναι στις προθέσεις του Υπουργείου η διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα όλων των λειτουργιών που επιτελεί σήμερα το ΕΚΑΒ; Εάν ναι, γιατί ένα από τα βασικά ζητήματα που καλείται να εξετάσει ο “ανεξάρτητος ιδιώτης αξιολογητής” είναι η δυνατότητα εκχώρησης αρμοδιοτήτων στον ιδιωτικό τομέα;
3. Ποιες είναι οι ενέργειες στις οποίες έχει προβεί το Υπουργείο για την ανανέωση του γερασμένου στόλου των ασθενοφόρων; Ποια είναι η έκβαση των σχετικών  διαγωνισμών που είχαν προκηρυχθεί;
4. Υπό ποιο καθεστώς θα ενσωματωθούν στο έμψυχο δυναμικό του ΕΚΑΒ οι οδηγοί των νοσοκομείων, των οποίων οι θέσεις σχεδιάζεται να καταργηθούν;
5. Ποια είναι η τύχη της προαναγγελθείσας (από το 2012) προκήρυξης για την πρόσληψη 200 μόνιμων διασωστών στο Εθνικό Κέντρο Άμεσης Βοήθειας, καθώς και του απαραίτητου Τεχνικού Προσωπικού;
6. Γιατί ενώ τα επαγγελματικά δικαιώματα των διασωστών του ΕΚΑΒ έχουν θεσπιστεί με το Προεδρικό Διάταγμα 62/2007, δεν έχουν υλοποιηθεί οι απαιτούμενες διαδικασίες για την έκδοση των αδειών άσκησης επαγγέλματος;
7. Ποιο είναι το αποτέλεσμα των εργασιών της επιτροπής για την αναδιάρθρωση του Οργανισμού του ΕΚΑΒ; Θα υπάρξει ανασχεδιασμός της οργανωτικής δομής και των παραρτημάτων; Πότε θα ολοκληρωθεί η συγκεκριμένη διαδικασία; Σκοπεύει το Υπουργείο Υγείας να προβεί σε περαιτέρω μειώσεις των οργανικών μονάδων και των παραρτημάτων του οργανισμού;
8. Για ποιο λόγο ενισχύθηκε το ΚΕΕΛΠΝΟ με 3.000.000 ευρώ, με παράλληλη μείωση και μεταφορά χρημάτων από κωδικούς, όπως ο ΚΑΕ 2324 που αφορά την «Επιχορήγηση στο ΕΚΑΒ για δαπάνες διαμετακομιδής βαρέως ασθενών (ά.39 παρ. 2 ν.2733/1999)»;

Οι ερωτώντες βουλευτές:

Ανδρέας Ξανθός

Κώστας Ζαχαριάς

Γιάννης Ζερδελής

Νίκος Μιχαλάκης

Ειρήνη Αγαθοπούλου

Βασίλης Κυριακάκης

Κωστής Δερμιτζάκης

Ιωάννα Γαϊτάνη