"Το νήμα που κόβει τη γλώσσα" ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗ.:
Το νεοφιλελεύθερο σκέλεθρο του ΠΑΣΟΚ, εκτός του ότι τίναξε κάθε αριστερό ή σοσιαλιστικό ψίχουλο από το εσωτερικό του, ξανάκανε αντιαριστερή και ενίοτε αντικομουνιστική τη Ν.Δ. Μόλις η «Δεξιά» έπαψε (κατά παραχώρηση ΠΑΣΟΚ) να είναι επάρατος, μπόρεσε να αναστήσει και το καταπιεσμένο αντιαριστερό ψαχνό της. Ένας αρχαίος, ξεχασμένος, αντιαριστερός λόγος αναδύεται, που εκπλήσσει και τους δεξιούς πολίτες και τους παλιούς Πασόκους. Σαν να περίμενε το ιστορικό κόμμα του Κωνσταντίνου Καραμανλή τη λιποδιάλυση που έκανε ο Γιώργος Παπανδρέου στο δικό του κληρονομημένο κόμμα, για να ξαναγίνει μια αρχαία Δεξιά, έστω μικτή και πορώδης. Χοντροκομμένος, βίαιος, συμπλεγματικός και ενοχικός λόγος σαν του κ. Πάγκαλου, γυμναστικός και βεβαιοκρατικός λόγος σαν του κ. Γεωργιάδη, ξυριστικός και ασύντακτος λόγος σαν της κ. Διαμαντοπούλου, θεσμοφανής και ευτραφής σαν του κ. Βορίδη. Σε όλες τις περιπτώσεις δεξιάς εκφοράς παράγεται απειλητικός και αδέξια βωμολοχικός λόγος, υπόγεια τρομοκρατικός και ρατσιστικός, χωρίς κριτικό βάθος. Καμιά εκδοχή της Αριστεράς δεν παθαίνει τίποτα από τη φτωχή και αμυντική εμπάθεια. Το αντίθετο. Η Αριστερά διατηρεί και τα ποσοστά και τα ελαττώματά της.
Είναι επίσης ενδιαφέρον ότι η κανιβαλικά ανίκανη εξουσία της μικτής νεοδεξιάς στην οποία αναφέρομαι, στο πλάι αυτού του νέου αντιαριστερού λογιοτατισμού, ζητάει από την αριστερά κλειστό, σαφές και ασφαλές σενάριο εξόδου από τη κρίση. Λέει: εμείς (δηλαδή οι ομάδες εξουσίας), είμαστε οι εφαρμοστές μιας πολιτικής. Κακής, ψυχρής, αλλά υπαρκτής. Εσείς τι αντιπροτείνετε; Ισχυρίζονται δηλαδή ότι αυτό το πονηρά ασύντακτο που συντελείται καθημερινά, αυτό το διασπαρμένο, αχανές άδικο, ισχυρίζονται (λέω) ότι είναι υπέρτερο, όχι μόνο γιατί είναι το μόνο πραγματικό(!), αλλά γιατί είναι και το στοιχείο που συγχρόνως υπογραμμίζει την πραγματιστική υστέρηση της αριστεράς. Κατασκευάζοντας έναν άγνωστο προσπαθούν να παίρνουν τους γνωστούς.
Η Αριστερά κομπλάρει, ή δεν δουλεύει επαρκώς πάνω σε παραλλαγές συγκεκριμένων σεναρίων. Πάνω σε λύσεις και αντιλύσεις. Είναι ηττοπαθής στον τρόπο που διαχειρίζεται το χοντροκομμένο στρίμωγμα: Θα κυνηγήσουμε την φοροδιαφυγή των εχόντων, θα πατάξουμε τη γραφειοκρατία, θα μειώσουμε τους εξοπλισμούς, θα προχωρήσουμε σε μεταρρυθμίσεις κ.λπ . Έτσι απαντά η Αριστερά. Αυτές όμως οι γενικότητες μοιάζουν με τις γενικότητες των κομμάτων εξουσίας: Θα προχωρήσουμε τις ιδιωτικοποιήσεις, θα απελευθερώσουμε τα κλειστά επαγγέλματα και θα πατάξουμε την φοροδιαφυγή. Ένα μέρος της αριστερής ρητορικής τείνει να εγκλωβιστεί σε μια προβλέψιμη γενικότητα -που μοιάζει όμως συγκεκριμένη και είναι απολύτως συμμετρική με την εξουσιαστική γενικότητα. Η Αριστερά αμύνεται όχι γινόμενη σύνθετα συγκεκριμένη, αλλά μιμούμενη την αδέξια ή ανίκανη γενικολογία των κομμάτων εξουσίας. Και αυτή η αδυναμία προκύπτει, όχι μόνο από νωχέλεια, ένα βόλεμα στην καθημερινή πολιτική κουζίνα, αλλά από μια αδυναμία να συστήσει συμπαγές ερμηνευτικό και στρατηγικό σώμα. Π.χ. αυτοδιαιρείται και παραλύει ανάμεσα στις διαφορετικές σχολές σκέψεις και δεν συνθέτει.
Η σχολή της ρήξης με το ευρώ, η σχολή του μαλακού νομίσματος έχει κάποια σοβαρά επιχειρήματα, χωρίς όμως να ολοκληρώνει το ανάπτυγμα: Ποιες οι επιπτώσεις μιας αναχώρησης, μετρήσιμες και προσδιορισμένες, πόσος ο χρόνος της κόλασης, ποια τα μέσα ενδιάμεσης άμυνας κ.λπ. Όμως η θέση αυτή -με όλες τις ασάφειες- δίνει μια ενδιαφέρουσα παραπληρωματικότητα που δυναμώνει την απέναντι -και ηγεμονική- θέση της ευρωπαϊκής εμμονής και του σκληρού νομίσματος. Η ευρωπαϊκή εμμένεια χρειάζεται τη δυνατότητα φυγής και ρήξης για να είναι δυνατή. Ειδάλλως από εμμένεια γίνεται κόλλημα. Η σύνθεση μεγάλων πολιτικών αποστάσεων που δεν θα μοιάζουν αθροιστικό παραδοξολόγημα θα γίνεται ολοένα και εντονότερη ανάγκη το προσεχές διάστημα. Τα φουσκωμένα διακυβεύματα θέλουν διαφορετικής ελαστικότητας εργαλεία. Αλλά χρειάζεται εργασία, διαρκές εργαστήρι σκέψης, μετρήσεις, ομάδες εργασίας, πολιτικά ανοίγματα εντός και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης κι όχι πασάλειμμα ιστοσελίδων και πάντα εν όψει εκλογών!
* Ζωγράφος , επ. καθηγητής ΕΜΠ dsevastakis@arch.ntua.gr
Από την ΑΥΓΗ
Το νεοφιλελεύθερο σκέλεθρο του ΠΑΣΟΚ, εκτός του ότι τίναξε κάθε αριστερό ή σοσιαλιστικό ψίχουλο από το εσωτερικό του, ξανάκανε αντιαριστερή και ενίοτε αντικομουνιστική τη Ν.Δ. Μόλις η «Δεξιά» έπαψε (κατά παραχώρηση ΠΑΣΟΚ) να είναι επάρατος, μπόρεσε να αναστήσει και το καταπιεσμένο αντιαριστερό ψαχνό της. Ένας αρχαίος, ξεχασμένος, αντιαριστερός λόγος αναδύεται, που εκπλήσσει και τους δεξιούς πολίτες και τους παλιούς Πασόκους. Σαν να περίμενε το ιστορικό κόμμα του Κωνσταντίνου Καραμανλή τη λιποδιάλυση που έκανε ο Γιώργος Παπανδρέου στο δικό του κληρονομημένο κόμμα, για να ξαναγίνει μια αρχαία Δεξιά, έστω μικτή και πορώδης. Χοντροκομμένος, βίαιος, συμπλεγματικός και ενοχικός λόγος σαν του κ. Πάγκαλου, γυμναστικός και βεβαιοκρατικός λόγος σαν του κ. Γεωργιάδη, ξυριστικός και ασύντακτος λόγος σαν της κ. Διαμαντοπούλου, θεσμοφανής και ευτραφής σαν του κ. Βορίδη. Σε όλες τις περιπτώσεις δεξιάς εκφοράς παράγεται απειλητικός και αδέξια βωμολοχικός λόγος, υπόγεια τρομοκρατικός και ρατσιστικός, χωρίς κριτικό βάθος. Καμιά εκδοχή της Αριστεράς δεν παθαίνει τίποτα από τη φτωχή και αμυντική εμπάθεια. Το αντίθετο. Η Αριστερά διατηρεί και τα ποσοστά και τα ελαττώματά της.
Είναι επίσης ενδιαφέρον ότι η κανιβαλικά ανίκανη εξουσία της μικτής νεοδεξιάς στην οποία αναφέρομαι, στο πλάι αυτού του νέου αντιαριστερού λογιοτατισμού, ζητάει από την αριστερά κλειστό, σαφές και ασφαλές σενάριο εξόδου από τη κρίση. Λέει: εμείς (δηλαδή οι ομάδες εξουσίας), είμαστε οι εφαρμοστές μιας πολιτικής. Κακής, ψυχρής, αλλά υπαρκτής. Εσείς τι αντιπροτείνετε; Ισχυρίζονται δηλαδή ότι αυτό το πονηρά ασύντακτο που συντελείται καθημερινά, αυτό το διασπαρμένο, αχανές άδικο, ισχυρίζονται (λέω) ότι είναι υπέρτερο, όχι μόνο γιατί είναι το μόνο πραγματικό(!), αλλά γιατί είναι και το στοιχείο που συγχρόνως υπογραμμίζει την πραγματιστική υστέρηση της αριστεράς. Κατασκευάζοντας έναν άγνωστο προσπαθούν να παίρνουν τους γνωστούς.
Η Αριστερά κομπλάρει, ή δεν δουλεύει επαρκώς πάνω σε παραλλαγές συγκεκριμένων σεναρίων. Πάνω σε λύσεις και αντιλύσεις. Είναι ηττοπαθής στον τρόπο που διαχειρίζεται το χοντροκομμένο στρίμωγμα: Θα κυνηγήσουμε την φοροδιαφυγή των εχόντων, θα πατάξουμε τη γραφειοκρατία, θα μειώσουμε τους εξοπλισμούς, θα προχωρήσουμε σε μεταρρυθμίσεις κ.λπ . Έτσι απαντά η Αριστερά. Αυτές όμως οι γενικότητες μοιάζουν με τις γενικότητες των κομμάτων εξουσίας: Θα προχωρήσουμε τις ιδιωτικοποιήσεις, θα απελευθερώσουμε τα κλειστά επαγγέλματα και θα πατάξουμε την φοροδιαφυγή. Ένα μέρος της αριστερής ρητορικής τείνει να εγκλωβιστεί σε μια προβλέψιμη γενικότητα -που μοιάζει όμως συγκεκριμένη και είναι απολύτως συμμετρική με την εξουσιαστική γενικότητα. Η Αριστερά αμύνεται όχι γινόμενη σύνθετα συγκεκριμένη, αλλά μιμούμενη την αδέξια ή ανίκανη γενικολογία των κομμάτων εξουσίας. Και αυτή η αδυναμία προκύπτει, όχι μόνο από νωχέλεια, ένα βόλεμα στην καθημερινή πολιτική κουζίνα, αλλά από μια αδυναμία να συστήσει συμπαγές ερμηνευτικό και στρατηγικό σώμα. Π.χ. αυτοδιαιρείται και παραλύει ανάμεσα στις διαφορετικές σχολές σκέψεις και δεν συνθέτει.
Η σχολή της ρήξης με το ευρώ, η σχολή του μαλακού νομίσματος έχει κάποια σοβαρά επιχειρήματα, χωρίς όμως να ολοκληρώνει το ανάπτυγμα: Ποιες οι επιπτώσεις μιας αναχώρησης, μετρήσιμες και προσδιορισμένες, πόσος ο χρόνος της κόλασης, ποια τα μέσα ενδιάμεσης άμυνας κ.λπ. Όμως η θέση αυτή -με όλες τις ασάφειες- δίνει μια ενδιαφέρουσα παραπληρωματικότητα που δυναμώνει την απέναντι -και ηγεμονική- θέση της ευρωπαϊκής εμμονής και του σκληρού νομίσματος. Η ευρωπαϊκή εμμένεια χρειάζεται τη δυνατότητα φυγής και ρήξης για να είναι δυνατή. Ειδάλλως από εμμένεια γίνεται κόλλημα. Η σύνθεση μεγάλων πολιτικών αποστάσεων που δεν θα μοιάζουν αθροιστικό παραδοξολόγημα θα γίνεται ολοένα και εντονότερη ανάγκη το προσεχές διάστημα. Τα φουσκωμένα διακυβεύματα θέλουν διαφορετικής ελαστικότητας εργαλεία. Αλλά χρειάζεται εργασία, διαρκές εργαστήρι σκέψης, μετρήσεις, ομάδες εργασίας, πολιτικά ανοίγματα εντός και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης κι όχι πασάλειμμα ιστοσελίδων και πάντα εν όψει εκλογών!
* Ζωγράφος , επ. καθηγητής ΕΜΠ dsevastakis@arch.ntua.gr
Από την ΑΥΓΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου